
Shillong, Lber 27
Ka Seng Samla Shnong Nohron kaba hap hapoh ka Mawkynrew C&RD Block ka la pynlong ïa ka Marathon Race cum Awareness Programme on Safety Social Media, Cyber Law and Security bad Inter-School Sport 2025 ha ka 24 tarik mynta u bnai ha ka shnong Nohron kaba la bei tyngka da ka Sorkar Jylla lyngba ka Chief Minister’s Youth Development Scheme 2023-24.
Lyngba ka jingïalam jong u samla Isneilang Lyting, General Secretary ka Seng Samla Shnong Nohron la pynlong ïa ka jingmareh Marathon ha ki saw bynta ïa ki khynnah bad na ka bynta kiba la heh la san jong ki samla kynthei bad shynrang.
Ki nongjop ha ka jingïakop mareh ha ka thup ki Samla Shynrang (15-35 snem) ïa ka kyrdan ba nyngkong la rah da u Kober Lyting, ba-ar da u samla Emonsing War bad ïa ka kyrdan balai la ïoh da u Bequest War. Ha ka thup ki Khynnah Shynrang (10-14 snem) ïa ka kyrdan ba nyngkong la jop da u Promise Lyting, ba-ar u heprit Menialam Lyting bad balai la ïoh da u Firmly Lyting.
Ha ka thup jong ki Khynnah Kynthei (10-11 snem) ïa ka kyrdan ba nyngkong la rah da ka Meriïaka Lyting, ba-ar ka heprit Admire Lynshiang bad ïa ka kyrdan balai la ïoh da ka Merina Lynshiang. Ha ka thup ki Khynnah Kynthei (12-14 snem) ïa ka kyrdan ba nyngkong la jop da ka Idaroi Lynshiang, ba-ar ka heprit Rilarympei Nongrum bad balai ka Lydiamon Lyting.
Ha katei ka sngi la pynlong ruh ïa ka Inter-School Sport 2025 ïa ki skul kiba don hapoh ka shnong Nohron bad ka skul Nohron Govt. LP School ka la wan ba nyngkong ha ka March Past Competition, ïa ka kyrdan ba-ar la ïoh da ka White House Nohron Pres. UP School bad balai ka Green House Nohron Pres. UP School. Ha ka jingshad Drill Competition pat la rah da ka Nohron Pohshang LP School, ba-ar ka Nohron Govt. LP School bad balai la ïoh da ka Nohron Presbyterian LP School.
Ka Seng Samla Shnong Nohron ka la ïoh ruh ban ai jingpynshai paidbah halor ka Safety Social Media, Cyber Law and Security haba ïa dei bad ka jingpyndonkam ïa ka Mobile Phone bad Social Media ha kaba la wan ai jingkren da u Bah M. Nongseij, UBSI, 2nd Officer In Charge Madanrting Police Stattion ha kaba u la pynshai ïa ki paidbah ba ka jingpyndonkam ïa ki social media dei ban da long husiar bad phikir bha.
U la pynshai ruh haba ïadei bad ka Cyber crime ha kaba u la ong ba ka hacking kaba mut kino-kino kiba pyndonkam ïa ka computer ne network khlem da pan jingbit ne ïoh jingbit na ki trai da kaba ki phah ïa ka SMS link ha ki mobile number ba la dep register ha bank account. U la batai shuh shuh haba ïa dei bad ka fishing kaba long kumba khwai ha kaba u nongthok u ïoh ban sei tuh ïa ka pisa na ka account jong kiwei khlem jingtip. U la batai ruh ba don ka jingshah thok da ki kot ki sla (forgery) lyngba ki advertisement kaba ki shu pynbud ïa ka letter head jong kiwei. Identity theft kaba ki nongthok ki pyndonkam ha ka kyrteng jong kiwei. U Bah M Nongsiej u la batai ruh ba la don ka jingshah thok pisa online lane shah sei tuh ïa ka pisa na account dei ban leit pyntikna sha bank bad ka sorkar India ka la buh ïa u Helpline Number ne Emergency Number 1930 jong ka National Crime Records Bureau, New Delhi na bynta ban wad ki lad jingïarap.
La pynkut ïa ka kane ka Awareness Programme da ka jingsam khusnam sha ki nongjop ha ka ïakop mareh bad kiwei kiwei.